Verklaring over onaanvaardbare feiten binnen het 4e Bataljon Genie in Amay
Eind 2023 ben ik via externe kanalen op de hoogte gebracht van ernstige structurele problemen binnen het vierde Bataljon Genie in Amay. We spreken onder meer van mishandeling, slagen en verwondingen, chantage, bedreigingen tussen militairen onderling en zeer verregaande groepsdruk en zwijgplicht over deze feiten. Deze feiten, gepleegd door enkele tientallen personen, hebben zich afgespeeld gedurende meerdere maanden binnen het vierde Bataljon Genie uit Amay.
Bij de betrokken personen bevinden zich zowel officieren, onderofficieren als vrijwilligers van het betrokken bataljon, zowel ervaren militairen als minder ervaren militairen dus. Ik wil wel meteen duidelijk stellen dat niet het volledige vierde Bataljon Genie hierbij betrokken is, maar dat het gaat om enkele tientallen personen waar een duidelijk structureel probleem mee is.
Onmiddellijk nadat ik op de hoogte werd gesteld van deze informatie, heb ik ze doorgegeven aan de Chef Defensie en de Inspecteur-Generaal om de nodige interne onderzoeken op te starten en contact op te nemen met de juridische autoriteiten gezien de ernst van de feiten.
De voorbije weken en maanden hebben de Chef Defensie en de Inspecteur-Generaal de nodige interne onderzoeken opgestart, gevoerd en gecoördineerd, en werden voorzorgsmaatregelen genomen om bepaalde personen binnen onze organisatie te beschermen, en om de herhaling van dergelijk ernstig wangedrag te voorkomen. Het welzijn van het personeel is onze prioriteit, dus bepaalde mensen werden preventief geschorst in afwachting van sanctiemaatregelen en anderen werden overgeplaatst naar andere diensten binnen Defensie.
Het spreekt voor zich dat dergelijk gedrag absoluut onaanvaardbaar is binnen onze organisatie, en dat we dan ook duidelijke maatregelen nemen op basis van de informatie waarover we vandaag beschikken. Het gestelde gedrag is op geen enkele manier te verenigen met de fundamentele waarden van Defensie – respect, integriteit, loyauteit en moed - en kunnen en zullen onder mijn bewind niet worden getolereerd. Geen enkel personeelslid van Defensie kan en mag akkoord gaan met dergelijk gedrag, dergelijk gedrag vertonen of er getuige van zijn zonder verdere actie te ondernemen.
Op basis van de informatie waarover we vandaag beschikken, heeft de Chef Defensie besloten één peloton van het Vierde Bataljon Genie te ontbinden. Dit is een zware maatregelen waarmee zowel de Inspecteur-Generaal, de Chef Defensie en ikzelf ook een duidelijk signaal willen geven: dit is ontoelaatbaar en zal altijd worden gevolgd door ingrijpende en duidelijke maatregelen. Een zware maatregel dus, zoals ik net zei, maar de enige mogelijkheid om dit gedrag te stoppen.
Van bij mijn aantreden als Minister van Defensie heb ik duidelijk gezegd dat er binnen Defensie geen plaats is voor gelijk welke vorm van wangedrag, seksisme, racisme of extremisme in gelijk welke vorm. Het waardenkader van Defensie werd afgelopen jaren versterkt en er werd intern duidelijk over gecommuniceerd, maar sommigen willen het blijkbaar niet begrijpen. Daarom wil ik hier nogmaals klaar en duidelijk herhalen dat dergelijk gedrag niet en nooit zal worden getolereerd en er geen plaats is binnen onze organisatie voor mensen die dit gedrag stellen.
De voorbije maanden en weken heeft Defensie er alles aan gedaan om de slachtoffers op de juiste manier op te vangen, te horen en de nodige psychosociale hulp aan te bieden waar nodig. Het welzijn van al het personeel van Defensie is onze absolute prioriteit. Ook onze dienst Human Ressources is uiteraard betrokken bij de opvolging van deze zaak, om de nodige acties te nemen waar nodig, (zowel om mensen te beschermen en begeleiden als om eventuele sanctiemaatregelen mee te nemen.)
De voorbije jaren hebben we een lange weg afgelegd voor de heropbouw van Defensie door fors te investeren in mensen, materiaal en middelen, en door Defensie opnieuw centraal te plaatsen in de maatschappij door ook duidelijk te communiceren wat we doen en waarom we het doen.
Deze persconferentie maakt daar dan ook deel vanuit: duidelijke open communicatie – in de mate van het mogelijke – om iedereen op de hoogte te stellen.
Gelijktijdig met deze persconferentie worden ook de vakorganisaties en de betrokken eenheid ingelicht over wat er zich heeft afgespeeld en welke maatregelen er worden genomen, en zal ook het voltallige Defensiepersoneel worden ingelicht via de geijkte kanalen.
Ik wil hierbij ook een oproep doen aan het personeel van Defensie om élke vorm van problematisch gedrag te melden aan de hiërarchie of aan vertrouwenspersonen, zodat we binnen onze organisatie de juiste maatregelen kunnen treffen om tot oplossingen te komen.
U begrijpt daarnaast dat er samen wordt gewerkt met de gerechtelijke instanties en dat er ook op hun niveau onderzoeken lopende zijn. Dat is ook de reden dat ik niet verder kan ingaan op het exacte aantal betrokken personen of de feiten waarvan sprake. Het is van het grootste belang dat zowel onze interne diensten als de gerechtelijke diensten hun werk kunnen verderzetten om ervoor te zorgen dat we een halt toeroepen aan dergelijk gedrag en er het juiste gevolg aan kunnen geven.
De waarden van Defensie – respect, integriteit, loyauteit en moed – maken inherent deel uit van wat onze organisatie is en waar ze voor staat. Defensie waakt dag en nacht over de veiligheid van onze bevolking, en het uitdragen van die waarden maakt dat we het vertrouwen krijgen van de bevolking. Daarom wil ik de overgrote meerderheid van onze militairen en burgerpersoneel bedanken voor hun respect, integriteit, loyauteit en moed. Jullie verdienen ons vertrouwen en het vertrouwen van de samenleving en mogen en kunnen niet de dupe zijn van het wangedrag van enkelingen.
Om die reden wil ik dan ook een oproep doen naar jullie hier aanwezig, de media, en naar de voltallige bevolking: veralgemeen dit wangedrag van enkelen niet tot ‘de militairen’ of ‘Defensie als geheel’. Het defensiepersoneel verdient dergelijke vergelijkingen niet. Het defensiepersoneel is de motor van onze organisatie, en het gedrag van deze enkelingen mag zich niet vertalen in gratuite veralgemeningen die onze organisatie schade berokkenen. Van zodra we op de hoogte worden gesteld van problematisch gedrag, worden de nodige onderzoeken gestart en acties ondernomen. De overgrote meerderheid van het defensiepersoneel levert uitstekend werk en verdient daar zoals gezegd mijn vertrouwen voor, het vertrouwen van de generale staf en het vertrouwen van de voltallige samenleving.
Depuis ma prise de fonction, j’ai souhaité que le personnel soit replacé aux cœurs des préoccupations du département. Avec la campagne de recrutement inédite que nous avons lancée depuis le début de législature, je souhaite que l’image de notre département ne soit pas ternie par ces agissements inqualifiables.
Ces comportements déviants ne sont pas conformes aux normes et aux valeurs prônées au sein de la Défense : ils ne sont pas tolérés et ne seront jamais tolérés. Cette ligne, je l’ai fixée depuis ma prise de fonction et vous pouvez me faire confiance pour la tenir jusqu’au bout.
De heropbouw van Defensie gaat onverminderd voort en we werken elke dag samen met onze duizenden personeelsleden aan een meer veilige toekomst voor ons allemaal.